Càng ngày càng có nhiều chị em mắc các bệnh liên quan đến buồng trứng, ảnh hưởng đến sinh sản. Lo lắng, thăm khám hay điều trị là thế nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về vị trí, cấu tạo và chức năng của buồng trứng. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để hiểu hơn bạn nhé.
Contents
Về vị trí, câu tạo của buồng trứng
Vị trí
Buồng trứng là tuyến sinh dục của nữ, vừa có chức năng nội tiết (tiết ra các hormon sinh dục nữ quyết định giới tính phụ như estrogen và progesteron), vừa có chức năng ngoại tiết (sự rụng trứng). Trên cơ thể người có hai buồng trứng: một bên phải và một bên trái.
Vị trí buồng trứng nằm trên thành chậu hông bé, hai bên tử cung, dính vào lá sau dây chằng rộng, phía sau vòi tử cung, dưới eo chậu trên khoảng 10mm. Vị trí thay đổi tùy thuộc vào số lần đẻ nhiều hay ít. Ở người phụ nữ chưa chửa đẻ lần nào, buồng trứng ở tư thế đứng, trục dọc của buồng trứng nằm thẳng đứng. Đối chiếu lên thành bụng, điểm buồng trứng là điểm giữa đường nối gai chậu trước trên với khớp mu.
Trên cơ thể người, buồng trứng có màu hồng nhạt, thường nhẵn nhụi cho đến tuổi dậy thì, sau tuổi dậy thì mặt buồng trứng ngày càng sần sùi vì rụng trứng hàng tháng làm rách vỏ buồng trứng, để lại những vết sẹo trên mặt buồng trứng. Sau thời kỳ mãn kinh, bề mặt buồng trứng lại nhẵn nhụi lại.
Cấu tạo
Kích thước buồng trứng dài khoảng 3cm, rộng 1,5cm và dày 1 cm, có hình hạt đậu dẹt.
Cấu tạo buồng trứng gồm:
- Hai mặt: mặt trong và mặt ngoài
- Hai bờ: bờ tự do và bờ mạc treo
- Hai đầu: đầu vòi và đầu tử cung.
Chức năng của buồng trứng
Buồng trứng có hai chức năng chính đó là: chức năng ngoại tiết và nội tiết
Chức năng ngoại tiết
Từ sau tuổi dậy thì, trung bình mỗi tháng 1 lần, hay buồng trứng lại thay phiên nhau phóng thích ra 1 trứng, dẫn đến quá trình hành kinh và thụ thai nếu gặp tinh trùng. Đây là chức năng ngoại tiết của buồng trứng.
Chức năng nội tiết
Buồng trứng là 1 tuyến nội tiết của cơ thể, bài tiết 2 hormon sinh dục quan trọng là: estrogen và progesteron
Estrogen là hợp chất steroid, được tổng hợp ở buồng trứng từ cholesterol và có thể cả từ acetyl coenzym A, có 3 loại estrogen có mặt trong huyết tương là: estradiol, estron và estriol. Tác dụng của estrogen là làm xuất hiện và bảo tồn đặc tính sinh dục nữ thứ phát kể từ tuổi dậy thì bao gồm phát triển các cơ quan sinh dục, phát triển lớp mỡ dưới da, giọng nói trong, dáng mềm mại, vai hẹp hông nở.
Estrogen còn tác dụng vào tử cung, cổ tử cung, vòi trứng. Tất cả tác dụng của estrogen lên ống dẫn trứng đều nhằm giúp trứng đã thụ tinh di chuyển dễ dàng vào tử cung. Ngoài ra estrogen còn tác dụng lên âm đạo, lên tuyến vú, chuyển hoá và xương. Do những tác dụng kể trên, nếu thiếu estrogen (ở người già) sẽ gây hiện tượng loãng xương.
Cũng như estrogen, progesterol là hợp chất steroid được tổng hợp từ cholesterol hoặc acetyl coenzym A. Tác dụng quan trọng nhất của progesterol là kích thích sự bài tiết ở niêm mạc tử cung vào nửa sau của chu kỳ kinh nguyệt, chuẩn bị niêm mạc tử cung ở trạng thái sẵn sàng đón trứng đã thụ tinh vào làm tổ. Estrogen làm giảm co bóp cơ tử cung do đó ngăn cản việc đẩy trứng đã thụ tinh ra ngoài và tạo môi trường yên ổn cho thai phát triển. Ngoài ra, progesterol còn tác dụng lên cổ tử cung, vòi trứng, tuyến vú và thân nhiệt.
