Thuốc tránh thai khẩn cấp là biện pháp tránh thai hiệu quả nhất cho chị em phụ nữ trong những trường hợp quan hệ tình dục không an toàn, ví dụ như không thực hiện biện pháp tránh thai hoặc đã dùng nhưng không đáng tin cậy. Vậy cơ chế hoạt động và tác dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp là gì? Sử dụng như thế nào để đạt hiệu quả tối đa và hạn chế ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản sau này.
Contents
Tác dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp
Giống như tên gọi, tác dụng chính của thuốc tránh thai khẩn cấp giúp chị em phụ nữ ngừa thai trong những trường hợp quan hệ tình dục mà không may thiếu sự phòng vệ an toàn.
Thuốc được khuyến cáo sử dụng để ngừa thai ngay sau khi quan hệ không bảo vệ hoặc các trường hợp nghi ngờ có sự cố (Bao cao su bị thủng, uống thuốc tránh thai hàng ngày không đều đặn, …). Thuốc có hiệu quả cao và tránh thai hữu hiệu khi được sử dụng trong vòng 72 giờ sau khi giao hợp.
Mặc dù giúp tránh thai nhanh chóng nhưng chị em không nên lạm dụng quá đà thuốc tránh thai khẩn cấp. Bởi khi sử dụng nhiều và thường xuyên có thể sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của chị em phụ nữ.
Hãy cùng tìm hiểu cơ chế của thuốc tránh thai khẩn cấp để biết cách sử dụng đúng đắn:
Cơ chế của thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp cũng chứa thành phần tương tự như thuốc tránh thai hàng ngày , đều là các hormone sinh dục nữ nhưng hàm lượng các hoạt chất cao hơn rất nhiều. Các hormone này khi đưa vào cơ thể với hàm lượng lớn, có tác dụng:
- Ngăn cản quá trình rụng trứng: Trong thuốc tránh thai có chứa các nội tiết tố từ bên ngoài đưa vào cơ thể với liều lượng cao giúp cơ thể ức chế tiết ra ovestin, ngăn chặn sự điều tiết ra FSH và Metakentrin. Từ đó, dẫn đến việc ức chế buồng trứng rụng trứng.
- Tiết chất nhầy cổ tử cung: Progestin có trong thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng làm cho chất nhầy ở cổ tử cung trở nên đặc dính, khiến cho tinh trùng không thể đi qua được để gặp trứng.
- Biến đổi niêm mạc tử cung, ngăn sự làm tổ: Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa progestin và estrogen từ bên ngoài đưa vào nên không tính quy luật giống như progestin và estrogen trong cơ thể sản xuất trong thời kỳ kinh nguyệt bình thường. Do đó, khiến màng tử cung phát dục không tốt, trứng không thể làm tổ được.
Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp
Trên thị trường dược phẩm hiện nay, thuốc tránh thai khẩn cấp hiện đang có 2 loại chính là loại 1 viên và loại 2 viên.
- Loại 1 viên: Thành phần chính của thuốc chứa 1,5mg Levonorgestrel và chỉ cần sử dụng một liều duy nhất sau khi quan hệ.
- Loại 2 viên: Cũng có thành phần chính là Levonorgestrel nhưng được chia thành 2 liều uống cách nhau. Mỗi liều chứa 0.75mg Levonorgestrel.
Hai loại trên có cùng cơ chế hoạt động giống nhau. Vì vậy, tùy theo nhu cầu sử dụng mà chị em phụ nữ lựa chọn loại thuốc thích hợp. Thông thường, loại thuốc có 2 viên phù hợp với thể trạng của phụ nữ Việt hơn vì được chia nhỏ hoạt chất hơn nên đã giảm đáng kể các tác dụng phụ của thuốc như nôn và buồn nôn, rối loạn kinh nguyệt, hoa mắt chóng mặt.
Cách dùng thuốc tránh thai khẩn cấp
Dùng thuốc tránh thai như thế nào để có được hiệu quả tối đa? Đây là câu hỏi nhận được khá nhiều sự quan tâm của các bạn nữ, các mẹ có nhu cầu sử dụng loại thuốc này.
- Thuốc tránh thai loại 1 viên: Các bác sĩ chỉ định rằng với loại thuốc tránh thai loại này nên uống trong vòng 24h sau khi quan hệ và phải uống càng sớm càng tốt để có phát huy tác dụng ngừa thai tối đa.
- Thuốc tránh thai loại 2 viên: Loại thuốc này thích hợp với cơ địa người Việt và giảm các tác dụng phụ sau khi uống. Tuy nhiên, cần nhớ lịch uống viên thứ 2 để không bị mang thai ngoài ý muốn. Nên uống viên đầu tiên trong khoảng 72h sau khi giao hợp , uống viên thứ 2 cách viên thứ nhất khoảng 12h (không được trễ hơn 16 giờ).
- Trường hợp bị nôn trong vòng 2 giờ đầu sau khi uống thuốc, bạn cần uống bù viên khác.
Ưu, nhược điểm của thuốc tránh thai khẩn cấp
Ưu điểm
- Là liệu pháp “chữa cháy” tốt nhất trong các trường hợp quan hệ tình dục không an toàn.
- Có hiệu quả tránh thai cao nếu sử dụng trong vòng 24 tiếng sau khi giao hợp.
- Chỉ cần sử dụng một đến hai liều tùy theo loại mà không cần phải dùng thuốc thường xuyên.
Nhược điểm
- Uống gần thời điểm sau khi quan hệ thì mới có được hiệu quả cao.
- Không thể sử dụng như một biện pháp tránh thai thường xuyên vì càng sử dụng càng nhiều càng mất tác dụng và có khả năng gây vô sinh.
- Có tác dụng phụ như buồn nôn, đau đầu, rối loạn kinh nguyệt, rong huyết,…
- Không có tác dụng phòng chống các bệnh lây qua đường tình dục.
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp
Đa số chị em phụ nữ thường gặp phải những tình trạng sau:
- Đau đầu
- Chóng mặt
- Buồn nôn và có thể nôn
- Tăng cân, đầy hơi
- Đau ngực, tức ngực
- Chảy máu bất thường giữa các kỳ kinh nguyệt
- Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt, có thể sớm hoặc muộn hơn bình thường
- Giảm ham muốn tình dục
- Thay đổi tâm trạng đột ngột
Trên đây là những tác dụng phụ hay gặp ở nhiều chị em phụ nữ khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp. Nhưng đừng quá lo lắng nhé bởi các tác dụng phụ này sẽ tự biến mất sau khoảng một vài ngày dùng thuốc. Nếu thấy những triệu chứng này xảy ra thường xuyên, không có dấu hiệu thuyên giảm, bạn hãy tìm đến các bác sĩ phụ khoa để thăm khám hoặc đơn giản hơn bạn có thể tải ứng dụng Tránh thai New Choice nhờ các chuyên gia, bác sĩ tại đây để được tư vấn nhanh chóng mà không mất quá nhiều thời gian.
Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp được biết đến là sự lựa chọn hàng đầu của nhiều phụ nữ sau khi quan hệ tình dục không an toàn. Tuy nhiên, để có được hiệu quả tránh thai tốt nhất và không gây hại đến sức khỏe, chị em muốn sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp cần phải lưu ý những điều dưới đây:
- Thuốc tránh thai nên uống càng sớm thì hiệu quả tránh thai sẽ càng cao. Tốt nhất là trong vòng 72h sau quan hệ.
- Để tránh gây biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe, bạn không nên lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp thường xuyên. Các bác sĩ khuyến cáo rằng chỉ nên sử dụng tối đa 2 lần/tháng.
- Không có biện pháp tránh thai nào là chắc chắn hoàn toàn 100%
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng hoặc hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Phụ nữ đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai tuyệt đối không dùng thuốc tránh thai khẩn cấp.
- Phụ nữ mắc các bệnh về tim, gan, thận, cao huyết áp, u vú,… thì cũng không được sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
Trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp cần tìm hiểu thật kĩ thông tin cũng như hướng dẫn sử dụng để giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc bạn nhé. Chúc các bạn khỏe mạnh và hạnh phúc.
